|
|
Հարսանյաց Հանդես
* Ծաղկի Սրահներ* Ոսկերչական սրահներ
* Գեղեցկության սրահներ
* Հարսանյաց սրահներ
* Հարսանյաց սրահների
ձևավորում
* Նվերների խանութներ
* Տարոսիկներ և մոմեր
* Օժիտ
* Հարսանեկան տորթեր
* Ֆուրշետ
* Թամադաներ
* Մեքենաների վարձակալում
* Հարսանյաց արարողության
կազմակերպում
* Նկարահանում
* Ռեստորաններ
* Եկեղեցիներ
* Տուրիստական
գործակալություններ
Ավանդույթներ
* Առագաստի Գիշեր* Աղի Բլիթ
* Խոսքկապ
* Նշանդրեք
* Պսակադրություն
* Հայկական ավանդական
հարսանիք
* Քավորը և Քավորկինը
* Սուրբ Սարգիս
* Տեառնընդառաջ
* Կարմիր Խնձոր
* Նախանշաններ` ամսաթվեր,
ամիս և եղանակ
Հարսանեկան ավանդույթները ՉԻՆԱՍՏԱՆՈՒՄՀին Չինաստանում հարսանեկան ծիսակատարությունը երկարատև և բարդ արարողություն էր, որի առաջին փուլը հանդիսանում էր խնամախոսությունը: Փեսացուի ընտանիքը ենթադրվող հարսնացուի ընտանիքին ուղարկում էր կյանքի ութ հիերոգլիֆներով արտացոլված «նախնական նամակ», որտեղ նշվում էր փեսացուի ծննդյան ժամը, օրը, ամիսը և տարեթիվը:Այս տվյալներով հարսնացուի ծնողները դիմում էին բախտագուշակի,և,եթե գուշակությունը բարենպաստ ընթացք և ավարտ էր ցույց տալիս, ապա անմիջապես փեսացուի ծնողներին պատասխան նամակով տեղեկացնում էին հարսնացուի ծննդյան տվյալների մասին: Փեսացուի ընտանիքը ևս դիմում էր բախտագուշակի... Առաջին փուլը հաջողությամբ հաղթահարելու դեպքում, փեսացուի ընտանիքը հարսնացուին զանազան նվերներ էր ուղարկում, այսպիսով կնքելով «փոքր համաձայնագիր»: Այնուհետև երկու ընտանիքները երջանկություն խորհրդանշող կարմիր գույնի թղթերի վրա գրված «ամուսնական հանձնարարագրեր» էին փոխանակում, որտեղ մանրամասն տեղեկատվություն էր հաղորդվում նորապսակների և նրանց ընտանիքների մասին: Այստեղ նշվում էր «թեյի նվեր» անվանված հարսնացուի համար վճարվող գումարի չափը (թեյը Չինաստանում բերրիության և ամուսնական հավատարմության խորհրդանիշ է): Հարսանյաց օրը նշանակում էին փեսացուի ծնողները նախապես խորհրդակցելով գուշակի հետ: Գուշակի միջոցով էր կազմվում նաև հարսանեկան հյուրերի ցանկը: Այսպիսով բծախնդրորեն ընտրված հարսանիքի օրվա մասին հաղորդվում էր հարսնացուի ծնողներին նամակի միջոցով: Նամակի հետ մեկտեղ ուղարկվում էին նաև հարսնացուի համար վճարվող գումարը, հարսանեկան զգեստը, զանազան այլ պարագաներ, ցորենի և բրնձի բլիթներ: Բլիթները այնուհետև բաժանվում էին երկու ընտանիքների ընկերներին և բարեկամներին, այդպիսով տեղեկացնելով նրանց կայանալիք հարսանիքի մասին: Հարսանիքի նախորդ օրը ինչպես հարսնացուի, այնպես էլ փեսացուի տանը խնջույք էր կազմակերպվում: Այդ օրը հարսնացուի ավանդական կերակուրն էր փեսացուի ընտանիքի կողմից ուղարկված խոզի կամ աքաղաղի միսը: Հարսանիքի օրը վաղ առավոտից հարսնացուն զուգվում էր, պատրաստվում իր ամուսնու տուն տեղափոխվելուն, հրաժեշտ տալիս իր ծնողներին, հարազատներին ու ընկերներին: Հարսնացուին արգելվում էր սնվել հարսանիքից առաջ ի տարբերություն փեսացուի, որն իր առավոտը սկսում էր միս ճաշակելով ի նշան ապագա ընտանիքի բարեկեցության: Փեսացուի ընտանիքի ներկայացուցիչները երաժիշտների և աղախինների ուղեկցությամբ գնում էին հարսնացուին բերելու: Հարսին բերելուն պես փեսացուի տան բակում «Երկնքի և Երկրի» աստվածների պաշտամունքի արարողությունն էր սկսվում: Ծիսակատարության վարողների ուղեկցությամբ հարսը և փեսան հատուկ գորգի վրայով մոտենում էին զոհաբերության սեղանին, որտեղ փեսան մոմեր էր վառում և «չորս երկրային խոնարհումներով» հարգանքի տուրք մատուցում Երկնքի և Երկրի` Արևի և Լուսնի ոգիներին,տիրակալներին և վերջապես ծնողներին: Հարսնացուն անշարժ կանգնած ամուսնու աջ կողմում, խոնարհվում էր հետևելով նրան: Ծիսակատարության վերջում երիտասարդները չորս անգամ խոնարհվում էին միմյանց: Երկնքի և Երկրի ոգիներին պաշտամունքի այս ծիսակատարությունը, կարծես, փաստում էր արդեն իսկ կայացած ամուսնության մասին: Հարսանյաց օրը փեսայի տանը խնջույքի էին հավաքվում բազմաթիվ հյուրեր, այդ թվում նաև հարսի ծնողները: Բոլոր հրավիրվածները պարտավորվում էին ներկայանալ նվերներով, հաճախ, գումարի տեսքով: Ցանկալի նվերներ էին նաև երկարակեցության, ուրախության և բարեկեցության աստվածների պատկերները: Բարեմաղթանքներով հագեցած այս նկարները տեղ էին գտնում նորապսակների սենյակում: Խնջույքի ընթացքում հնչում էր երաժշտություն, մատուցվում գինու լավագույն տեսակներ: Ավանդույթի համաձայն, հարսնացուն հարսանեկան հյուրասիրությունից օգտվելու իրավունք չունի: Ամուսնական առաջին գիշերվա ընթացքում նորապսակների սենյակում անմար էր «երկարակեցության կրակը»: |
* * *
Հարսանեկան ավանդույթ
* Հայաստանում* Անգլիայում
* Դանիայում
* Իտալիայում
* Շվեդիայում
* Պորտուգալիայում
* Նորվեգիայում
* Չինաստանում
Հարսի մուտքը փեսայի տուն
Հարսանեկան եթեներ
Հարսանեկան հոբելյաններ
* * *
| ԳԼԽԱՎՈՐ | ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ | ԱՌԱՋԱՐԿՆԵՐ | ՀԵՏԱԴԱՐՁ ԿԱՊ |
